Não bộ-Tuyến yên-Buồng trứng: “Hệ trục vàng” của phụ nữ

Là hệ trục thần kinh – nội tiết quan trọng hàng đầu của phụ nữ , Não bộ – Tuyến yên – Buồng trứng giữ vai trò chỉ huy, sản xuất các nội tiết tố chính cho cơ thể phụ nữ (bao gồm GnRH, FSH, LH, estrogen, progesterone, testosterone…). Trong đó, quan trọng nhất là bộ 3 nội tiết tố estrogen, progesterone và testosterone, quyết định toàn diện đến sức khỏe, sắc đẹp, đời sống sinh lý lẫn khả năng sinh sản của chị em.

Cơ chế hoạt động của hệ trục Não bộ – Tuyến yên – Buồng trứng

tìm hiểu thêm Tại đây

Vai trò của “Hệ trục vàng”

Tuy nhiên, từ tuổi 30, 35 (bắt đầu giai đoạn tiền mãn kinh), hoạt động của hệ trục Não bộ – Tuyến yên – Buồng trứng sẽ suy giảm dần, dẫn đến xáo trộn bộ 3 nội tiết tố và hàng loạt bất ổn cho người phụ nữ.

Theo thời gian, quy luật lão hóa tự nhiên cùng các tác động của cuộc sống hiện đại khiến hệ trục Não bộ – Tuyến yên – Buồng trứng ở phụ nữ bị suy giảm hoạt động. Khi đó, cùng với sự sụt giảm của bộ 3 nội tiết tố quan trọng estrogen, progesterone và testosterone, người phụ nữ phải đối mặt với hàng loạt vấn đề về thể chất lẫn tinh thần.

Đây chính là giai đoạn tiền mãn kinh – mãn kinh ở phụ nữ, với các biểu hiện “giông bão” trên cả 3 khía cạnh: sức khỏe, sắc đẹp (đặc biệt là làn da) và đời sống sinh lý. Cụ thể như sau:

Rối loạn kinh nguyệt

Biểu hiện thường gặp là chị em bị thay đổi về chu kỳ kinh, thời gian hành kinh và lượng máu ra kinh. Thống kê cho thấy, khoảng 80% phụ nữ trên 30 tuổi thường xuyên gặp phải những biểu hiện của tình trạng rối loạn kinh nguyệt như: vòng kinh không đều, quá ngắn dưới 21 ngày, quá dài trên 35 ngày, lượng máu mất đi quá nhiều, số ngày hành kinh kéo dài trên 7 ngày và không ổn định ở mỗi tháng.

Chuyên gia Lưu Thị Hồng chia sẻ: “Theo thời gian, hệ trục não bộ – tuyến yên – buồng trứng suy yếu, bộ 3 nội tiết tố nữ (Estrogen, Progesterone và Testosterone) bất ổn khiến trứng không trưởng thành và rời khỏi buồng trứng, dẫn tới kinh nguyệt không xuất hiện mặc dù Estrogen vẫn được sản xuất, nhưng cơ thể không đủ Progesterone để cân bằng ảnh hưởng của Estrogen; hoặc cả Progesterone và Estrogen đều giảm thấp…Đây là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng vòng kinh không đều, kéo dài trên 7 ngày hoặc quá ngắn, lượng máu mất nhiều…”

>> Rối loạn kinh nguyệt, lỗi tại hệ trục

Bốc hỏa

Đây là triệu chứng thường gặp của phụ nữ tuổi tiền mãn kinh. Biểu hiện là cảm giác có luồng khí nóng từ phần trên cơ thể bốc lên cổ, mặt rồi tỏa khắp người, kèm thân nhiệt tăng, tim đập nhanh. Mặt nóng và bừng đỏ, nóng rát cổ, ngực và toát mồ hôi.  75-85% phụ nữ trong giai đoạn tiền mãn kinh – mãn kinh phải trải qua cơn bốc hỏa như thế, có thể kéo dài trong 2-5 năm, thậm chí 10 năm.

Cơn bốc hỏa xảy ra đột ngột vào bất kỳ thời điểm nào trong ngày, nhưng thường xuất hiện vào ban đêm khiến chị em thức giấc giữa chừng, rất khó ngủ lại.

>> Bốc hỏa – vừa bực vừa lo

Đổ mồ hôi đêm

Mồ hôi có thể ra ít hoặc nhiều, khiến chị em mệt mỏi, khó chịu, hay đau nhức, mất ngủ hoặc khó ngủ. Đổ mồ hôi đêm thường đi kèm với những cơn bốc hỏa, nóng bừng.

>> Đối phó chứng đổ mồ hôi đêm ở phụ nữ trung niên

Rối loạn giấc ngủ, mệt mỏi, khó tập trung

Rối loạn giấc ngủ gồm các biểu hiện như khó dỗ giấc ngủ (lên giường 30 phút nhưng vẫn không ngủ được), giấc ngủ bị gián đoạn (ngủ không sâu, nửa đêm thức dậy trên một lần), thức dậy quá sớm chừng 2 – 3 giờ sáng.
Mất ngủ làm phụ nữ cảm thấy mệt mỏi, suy nhược, khó tập trung làm giảm năng suất làm việc, giảm chất lượng cuộc sống.

>> Rối loạn giấc ngủ, nỗi ám ảnh của phụ nữ tuổi giao mùa

Lo âu, trầm cảm, thay đổi tính tình

Bao gồm những cảm xúc tiêu cực như căng thẳng thần kinh, lo lắng, sợ hãi và thường kèm theo hồi hộp, đau ngực, khó thở. Phụ nữ trong độ tuổi này cũng dễ bị trầm cảm, thường không quan tâm đến những hoạt động thường ngày, thích sống cô lập, hay thay đổi tính cách khó hiểu, đột ngột.

>> Trầm cảm ở phụ nữ tuổi mãn kinh

Đau đầu, giảm trí nhớ

Những cơn đau đầu có khi xảy ra rất dữ dội, cơn đau có khi kéo dài 4–72 giờ. Thỉnh thoảng đi kèm buồn nôn, chóng mặt, nhìn mờ.

Trí nhớ trong giai đoạn tiền mãn kinh – mãn kinh cũng suy giảm đáng kể. Nhiều người có thể nhớ những chuyện cũ, nhưng lại không thể nhớ những chuyện hay thông tin vừa mới xảy ra như hay quên tên người mới quen, quên nơi để chìa khóa xe…

Đau nhức xương, loãng xương

Triệu chứng thường gặp nhất là cảm giác đau, cứng ở các khớp, cột sống…

Căng ngực

Căng tức ngực có thể xảy ra ở 1 bên hay 2 bên ngực, ở cả phụ nữ đang còn hành kinh và đã mãn kinh nhưng thường gặp hơn là phụ nữ ở độ tuổi 40 – 50. Cơn căng tức ngực có thể xuất hiện đột ngột, cách quãng hoặc liên tục kéo dài ở một bên ngực, có khi đau cả 2 bên. Mức độ căng tức gây đau đớn, khó chịu nhiều hay ít tùy theo người.

>> 70% phụ nữ từng bị căng tức ngực

Tăng các bệnh lý tim mạch, tiểu đường, huyết áp

Sự xáo trộn nội tiết tố dẫn đến nguy cơ dễ bị rối loạn lipid máu, tăng nguy cơ hình thành các mảng xơ vữa – là nguồn gốc của nhiều bệnh lý tim mạch như cao huyết áp, bệnh mạch vành, bệnh mạch máu não,…

Trong đó, sự xuống cấp của làn da là một vấn đề khiến nhiều chị em mất ăn, mất ngủ nhất vì nó là “kẻ tố cáo” trung thực sự tàn khốc của thời gian.

Khoa học đã phát hiện, làn da thực sự bắt đầu bị lão hóa từ tuổi 20 nhưng từ sau năm 30 tuổi, cùng với sự suy giảm hoạt động của hệ trục Não bộ – Tuyến Yên – Buồng Trứng, các dấu hiệu lão hóa da như da nhăn, khô, sạm… ở chị em mới ngày càng rõ rệt.

Khô âm đạo

Khô âm đạo làm chị em cảm thấy mỗi lần “gần gũi” chồng như một cực hình vì đau rát và không có ham muốn… Không chỉ ảnh hưởng đến tâm lý, “khô hạn” còn làm tăng nguy cơ viêm nhiễm, tổn thương thực thể, gia tăng trầm cảm ở phái đẹp.

>> Khô âm đạo – kẻ thù của ‘kỳ trăng mật thứ hai’

Giảm ham muốn, khó đạt khoái cảm

Giảm ham muốn tình dục là một trong những triệu chứng thường gặp nhất khi phụ nữ bước vào giai đoạn tiền mãn kinh – mãn kinh. Chị em sẽ ít hoặc không còn nghĩ đến “chuyện ấy”, thậm chí có cảm giác sợ quan hệ vợ chồng, không hoặc khó đạt cực khoái.

>> Giảm ham muốn, hạnh phúc lung lay

Giảm hay mất khả năng có con

Sự suy giảm hoạt động của hệ trục khiến các tín hiệu truyền từ Não bộ đến Tuyến yên và Buồng trứng giảm hiệu quả, và buồng trứng cũng đáp ứng kém với các kích thích dẫn đến rối loạn rụng trứng, làm giảm khả năng có con. Ước tính sau 30 tuổi, mỗi năm phụ nữ giảm 3-5% khả năng mang thai.

>> Đừng để giảm khả năng có con vì rối loạn hệ trục

Lão hóa là một quy luật tất yếu. Tuy nhiên, nếu biết chủ động chăm sóc tốt hệ trục Não bộ – Tuyến yên – Buồng trứng, duy trì ổn định bộ 3 nội tiết tố estrogen, progesterone và testosterone, phụ nữ sẽ giữ gìn được sức khỏe, sắc đẹp và đời sống sinh lý viên mãn lâu dài.

Khám phá bí quyết của những người phụ nữ biết “tái sinh” sức khỏe, sắc đẹp và niềm hạnh phúc vợ chồng tại đây

Nguồn: https://angelagold.com.vn/